تئاتر را برای جایزه گرفتن و هیجانات رقابتی کار نکنیم

نشست خبری بخش هنر‌های نمایشی رضوی بیست و یکمین جشنواره بین‌المللی فرهنگی هنری امام رضا (ع) با حضور نظری مدیر کل هنر‌های نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد و اسلامی، فرهاد قائمیان مدیر جشنواره بین‌المللی امام رضا (ع)، اتابک نادری دبیر جشنواره تئاتر رضوی و علی محمد راد منش دبیر جشنواره تئاتر خیابانی رضوی در سالن مشاهیر مجموعه تئاتر شهر برگزار شد.

این مراسم با قرائت آیاتی از قرآن کریم، پخش سرود و دعای خاصه امام رضا (ع) آغاز شد.

در ادامه فرهاد قائمیان مدیر جشنواره بین‌المللی امام رضا (ع) گفت: از تلاش‌های اصحاب رسانه سپاسگزارم و ایام با شکوه پیروزی انقلاب اسلامی را تبریک عرض می‌کنم.

در ادامه این مراسم از پوستر‌های هفدهمین جشنواره ملی تئاتر رضوی، چهاردهمین جشنواره ملی تئاتر کودک و نوجوان و سومین جشنواره ملی تئاتر خیابانی رضوی رونمایی شد.

اتابک نادری دبیر هفدهمین جشنواره ملی تئاتر رضوی گفت: از زحمات همکارانم در بنیاد فرهنگی امام‌رضا (ع)، مدیران این مجموعه، همراهی هنرمندان مخصوصا جناب آقای قائمیان سپاسگزارم. 

وی افزود: در مورد این دوره از جشنواره تئاتر رضوی اطلاعات اصلی در فراخوان آمده است. این دوره از جشنواره نگاه حرفه‌ای‌تری را از هنرمندان خواستیم تا مبنای تولید آثار متفاوت باشد و جشنواره را از فضای کلیشه‌ای در بیاوریم.

وی بیان کرد: می‌دانید جشنواره‌ها از شیوه‌های مرسوم استفاده می‌کنند که در این دوره نظر متصدیان امر این بود که جشنواره متمرکز نباشد و جشنواره را به یک جهت داری متفاوت‌تر رساندیم که آثار در شهر خودشان تولید و اجرای عمومی موفق داشته باشند و ما در حقیقت گزینشی از آثار داشته باشیم.

تئاتر را برای هیجانات رقابتی کار نکنیم

وی تصریح کرد: همچنین دور کردن هنرمندان و گروه‌های نمایشی از فضای هیجانی جشنواره شاید رسالتی باشد که ما می‌خواهیم داشته باشیم. تئاتر را برای جایزه گرفتن و هیجانات رقابتی کار نکنیم، زیرا این هیجانات زودگذر هستند.

نادری تاکید کرد: ما باید تئاتر را صرف هنر و ارائه به مردم کار کنیم. به همین دلیل در این فاصله به این فکر کردیم که بعضی از هزینه‌ها به اسم تئاتر در جای دیگری خرج می‌شود. 

این هنرمند افزود: برآورد کرده‌ایم که این پول به جای اینکه صرف هزینه حمل و نقل و پذیرایی شود به کمک هزینه تولیدات برگردد و به سفره هنرمندان برسد تا کیفیت آثارشان را ملاحظه کنیم و به عنوان پول امام رضا (ع) به دست خود هنرمند برسد. به همین دلیل در مرحله داوری که به توافق رسیدیم، تصمیم بر این شد تا داوری را بر داریم.

وی بیان کرد: درنتیجه هر ۱۵ کاری که انتخاب شدند، برگزیده هستند و تندیس این دوره از جشنواره را خواهند گرفت و در دهه کرامت میزبان این هنرمندان خواهیم بود.

نادری بیان کرد: ما در مسئله بعدی به نوع ارائه این کار‌ها رسیدیم. اگر می‌خواهیم جریان خوبی رخ بدهد تئاتر رضوی را به خوبی تالیف کنیم. وقتی به هنرمندان می‌گویند اثری خلق کنید اکثر آثار اینگونه است که مکان مقدس را درمانگاه می‌دانند یا با واژه‌ای می‌خواهند از آن مکان مقدس  صحبت کنند.

این دبیر گفت: هر اثری که بر مبنای باور‌های دینی، اخلاق بنا نهاده و اجرا شود این اثر، اثر رضوی است. شاید ما در یک نمایش ببینیم کلمه‌ای را از امام رضا (ع) نمی‌شنویم، اما خود بحث این است که ما جامعه را به یک خودباوری دعوت می‌کنیم و آیا درخواست ائمه جز این بوده است؟ ما می‌توانیم از نگاه شتاب‌زده دور شویم و هنرمندان بدانند در این برهه بحث سلیقه و دو نفر نیست و مخاطب شناسی برایمان مهم است. ما این اثر را تولید می‌کنیم تا در جامعه تاثیر گذار باشد پس میزان مخاطب شناسی برایمان اهمیت بسیاری دارد.

نادری گفت: تصمیم گرفتیم در تولید، حداکثر را انتخاب کنیم و در مرحله تولید ۳۸ اثر را انتخاب کرده‌ایم. حدود ۱۵ اثر برای فینال انتخاب خواهد شد. 

وی بیان کرد: تصمیم گرفتیم یک مبلغ ناچیزی را برای حق الزحمه فیلمبرداری و آماده سازی برای ۳۸ کار انتخاب شده در نظر بگیریم. رقم جزئی است، اما در بسیاری از شهرستان‌ها رقمی است که می‌شود کار را پیش برد.

وی تاکید کرد: ما برای فینالمان همه آثار را انتخاب نکردیم، اما نمی‌خواهیم بگوییم فقط این ۱۵ کار اجرا بروند و بقیه کار‌ها هیچ اجرایی نروند. ما می‌خواهیم همه آثار روی صحنه اجرا بروند.

نادری خبر داد: ما از پلتفرم اینترنتی تلویزیونی تئاتر پخش آثار را خواهیم داشت. در مورد حامیان و مسائل دیگر نمی‌خواهم زیاد صحبت کنم تا همکاران هم  بتوانند صحبت کنند.

این هنرمند بیان کرد: ما اسناد دوره‌های قبل جشنواره رضوی را در یک کتاب که توسط رضا حسینی تدوین شده است گردآوری کرده‌ایم و اسناد این دوره‌ها در سایت شمسی طوس، سایت خود جشنواره بارگزاری خواهد شد.

کاظم نظری مدیرکل هنرهای نمایشی ضمن تشکر از دست‌اندر کارانی که در حوزه رضوی و تئاتر هستند، گفت: امیدوارم جشنواره تئاتر رضوی موثر‌تر و غنی‌تر شود. ما نیاز داریم در توسعه فرهنگ رضوی که به هرحال امام هشتمی داریم که مورد احترام ما است آثار خوبی داشته باشیم.

وی ادامه داد: وجود ایشان را هنرمندان می‌توانند در نمایشنامه‌ها و آثار هنری خود ارائه کنند و امیدواریم در سال‌های نزدیک کشورهایی که به امام رضا(ع) ارادت دارند بتوانند در بخش بین‌المللی این جشنواره قرار گیرند.

نظری بیان کرد: امیدوارم بتوانیم یک جشنواره آبرومند و متاثر برگزار کنیم که با انعکاس رویدادهای خوبی که فراهم می‌شود، پشتوانه‌ای برای راه این عزیزان باشد.

 تئاتر خیابانی می‌تواند بسیار ساده یا دشوار ساخته شود

سپس علی محمد رادمنش دبیر جشنواره تئاتر خیابانی رضوی گفت: خیلی خوشبخت و سعادتمند هستم که در آستانه امام هشتم (ع) خدمتگزار هستم. 

وی افزود: تئاتر خیابانی، بخشی از یک فرآیند بزرگ‌تر به نام تئاتر بیرونی است که تئاتر خیابانی بخشی از آن را در بر‌می‌گیرد. شکلی از آیین، دین و فرهنگ ما که بر آیند از امام رضا (ع) است. 

وی تاکید کرد: تئاتر خیابانی می‌تواند بسیار ساده یا دشوار ساخته شود. می‌تواند از تمامی امکانات عظیم حتی ماشین‌آلات سنگین یا با حضور یک یا دو بازیگر اجرا شود، اما اندیشه چنین کاری مهم است. 

این دبیر گفت: در تئاتر خیابانی رضوی اندیشه برایمان خیلی مهم است و تلاش کرده‌ایم برنامه‌هایمان را طوری تنظیم کنیم تا افراد از فرهنگ و آیین‌های رضوی استفاده و طرح و ایده‌هایی ارسال کنند.

وی تاکید کرد: تئاتر به فضائل اخلاقی می‌پردازد و تئاتر دینی از کلیت آن فاصله ندارد. اگر مهم‌ترین متون را بررسی کنیم متوجه می‌شویم این موارد با آیین و دین ما مرتبط است. 

راد منش تصریح کرد: ارسال فراخوان را از طریق رسانه‌ها و سایت‌ها داشتیم و این فراخوان را به اکثریت افرادی که در حوزه تئاتر خیابانی فعال بودند و در کل کشور می‌شناختیم ارسال کردیم.

وی گفت: ۱۶۹ طرح داشتیم که تقریبا با سال گذشته برابری می‌کند که در نتیجه ۴۰ طرح انتخاب و سپس  ۲۴ طرح انتخاب شدند. این تعداد آثاری بود که باید تولید و سپس ۱۲ اثر منتخب میشد. این آثار نمایشی در استان‌خود و استان‌هایی که راغب هستند اجرا خواهند شد.

رفاهی مشاور راهبری جشنواره بیان کرد: آثار جشنواره را در هر استان نمایش می‌دهیم و در هر استان مردم خیلی آثار را نمی‌بینند و کسب معرفت کمتر است. به همین دلیل تصمیم بر این شد که هزینه‌های ایاب و ذهاب و پذیرایی و … این گروه‌ها را کم و به عبارتی برداریم تا یک گروه نمایشی به جای یکبار، چندین بار اثر نمایشی خود را به اجرا ببرد تا دیده شود. 

وی ادامه داد: اگر کاری به بلیط فروشی برسد و مدیران کل کمک کنند، از عید فطر تا ولادت امام رضا(ع) می‌توانیم اجرای آثار را در نقاط مختلف داشته باشیم.

این مشاور افزود: مرکز استان ملاک نیست و بلکه باید شهر‌ها هم حضور داشته باشند. ما باید سعی کنیم آثار را برای کسایی که علاقه‌مند هستند به اجرا ببریم. 

رفاهی گفت: ما باید سعی کنیم با همین بودجه اندک بیشترین استفاده را از آثار نمایشی و کارها ببریم. ما تلاش و حرفمان این است که در همه استان‌ها حداقل یک نمایش به اجرا در بیاید.

زمانی معاون ترویج بنیاد امام رضا(ع) گفت: به چند موضوع تاکید دارم که ان‌شاءالله در رسانه‌ها به طور جدی دیده شود.

وی ادامه داد: همه دبیران ما توجه دارند که شعار بیست و یکمین دوره از این جشنواره لقب معین الضعاء امام رضا(ع) است. لذا با توجه به این شعار توجه ویژه‌ای به این لقب شده است.

وی ادامه داد: سطح کیفی آثار نمایشی به حدی رسیده است که ما دو اثر را در جشنواره چهل و دوم فجر داشته ایم. 

این معاون ادامه داد: مشارکت کنندگانی که به حلقه بنیادین امام رضا(ع) اضافه شده‌اند عبارتند از موسسه آفرین‌های هنری آستان قدس رصوی، حوزه انقلاب اسلامی، کانون پرورش فکری کوکان، اداره کل هنرهای نمایشی، سازمان اوقاف و خیریه و سازمان جمهوری اسلامی ایران مجموعه‌هایی هستند که در کنار ما حضور دارند.

وی گفت: ان‌شاءالله امسال آثار جشنواره از سطح کیفی خوبی برخوردارند باشند. ما امسال به سیره اخلاقی و اجتماعی امام رضا(ع) توجه جدی داریم و در کنار این ۴۰ طرح و ایده در راهبری محتواهای دینی داریم.

وی افزود: در بخش تئاتر صحنه‌ای،  تئاتر کودک و نوجوان  و تئاتر خیابانی زمان برگزاری جشنواره را از ۲۵ فروردین تا ۳۰ اردیبهشت خواهیم داشت.

وی خبر داد: ما ۵۰۰ متن نمایشنامه و طرح و ایده در در سایت شمسی طوس دریافت کرده ایم.

در ادامه این نشست خبری فرهاد قائمیان گفت: باتوجه به صحبت‌هایی که در شورای سیاست‌گذاری شد، ان‌شاءالله سال آینده در کنار همین دبیران به سمت بین المللی شدن جشنواره برویم و سعی خواهیم کرد نگذاریم افراد از این فضا خارج شوند.

اتابک نادری بیان کرد: اینکه ما دو کار بیاوریم بین‌المللی است یا اینکه دو اثر را در تئاتر بین‌الملل معرفی کنیم خوب است؟ صادر کردن تئاتر رضوی و ایرانی در واقع خیلی تاثیر گذار است و در جلساتمان اعلام کردیم که کار‌های پر مخاطب و پر تکنیک مدنظرمان هست و در نظر داریم در یکی از کشور‌های مسلمان در این دوره‌ای که انتخاب شده است با کمک رایزنی ها، گروه‌ها دو الی سه روز اجرا داشته باشند و یک استان به عنوان استان میزبان خارج از کار ایران داشته باشیم.

وی ادامه داد: جشنواره رضوی این پتانسیل را دارد که از فضای کلیشه‌ای و هیجانات زودگذر عبور کند. آثاری که تولید شوند برای گزینش ارسال خواهند شد و اینبار دبیرخانه جشنواره یک کار مخاطب پسند را خواهد داشت تا یک چرخش خوب اتفاق بیافتد. 

وی بیان کرد: همکارانم در تئاتر کار تولید کردند، اما در یک بازار مصرف دیگری می‌برند و ما به جای سفر‌های یک روزه جشنواره‌ای به سفر‌های کاری تبدیل کنیم تا یک کار رپورتاری داشته باشیم. اگر خدا خواست این اتفاقات را برای سال آینده و جشنواره هجدهم خواهیم داشت.

وی در پایان صحبت‌های خود تاکید کرد: لازم است تا سلایق نذر و نیاز را در فرهنگمان عوض کنیم.